Boek Leiderschap van de Programmamanager
Er is inmiddels veel gepubliceerd over de methodische kant van programmamanagement, maar veel minder over de rol en het leiderschap van de programmamanager. Met het boek Leiderschap van de programmamanager uit 2018 vullen Björn Prevaas, Jo Bos en Helmuth Stoop die lacune op. In hun optiek maakt de manier waarop een programmamanager zijn leiderschap vormgeeft in belangrijke mate het verschil tussen programma’s die slagen en programma’s die mislukken.
Er is niet één beste stijl van leidinggeven of één beste vorm van leiderschap voor een programma. Elke stijl en elke vorm heeft voor- en nadelen. De keuze is onder meer afhankelijk van de opgave, de mensen waarmee aan het programma wordt gewerkt en de organisatie waarin het programma plaatsvindt. Kiezen van een bepaalde vorm van leiderschap klinkt ook makkelijker dan het is. Voor een belangrijk deel voert dit terug op onderliggende overtuigingen en waarden. De manier van invullen van je leiderschapsrol bepaalt in belangrijke mate wel de effectiviteit van jou als programmamanager.
In dit boek hebben Björn, Jo en Helmuth 14 thema’s uitgewerkt die het fundament vormen onder het leiderschap van een programmamanager, zoals het bouwen aan vertrouwen en het omgaan met macht. Per thema hebben ze theorie en praktische handvatten opgenomen, inclusief waardevolle reflectievragen. Daarmee willen ze je aanzetten tot gerichte reflectie op je eigen rolopvatting en rolinvulling. Ze hopen dat je met dit boek je leiderschap als programmamanager verder zult ontwikkelen.
Auteurs: Björn Prevaas, Jo Bos en Helmuth Stoop
17 portretten van programmamanagers
In 2016 en 2017 hebben Björn, Jo en Helmuth portretten gemaakt van 17 programmamanagers. Ze hebben daarvoor programmamanagers geïnterviewd, verschillend in leeftijd, generatie, rolinvulling, m/v, overheid en bedrijfsleven, soort programma). Die portretten, aangevuld met een aantal filmpjes, vind je hieronder. Stuk voor stuk kwetsbare verhalen met veel lessen. In de interviews zijn ze dicht op de huid van de programmamanagers gekropen en hebben ze hun professionele blikken en persoonlijke verhalen gevangen. Als je de portretten leest, stel je dan eens de vraag: wat is mijn verhaal als programmamanager? Hoe vul ik mijn leiderschap in? Welke vragen kom ik dan tegen en hoe ga ik daarmee om?
De leiderschap van de programmamanager stond centraal als thema tijdens het PGM Open 2017 (2 februari 2017).
Hans van Leeuwen
“Ik geloof in andere mensen helpen, ben dienstbaar. In die zin voel me meer een regisseur, een dirigent.” – Hans van Leeuwen, programmamanager Dirigentem |
Bertwin van Rooijen
“Zien en herkennen waar mensen gelukkig, maar ook ongelukkig van worden, daar zit de energie.” – Bertwin van Rooijen, programmamanager Via Breda |
Mariken van der Lubben
“Soft skills zijn belangrijk bij informeel leidinggeven, waar het in een programma vaak om gaat.” – Mariken van der Lubben, programmamanager Antibioticaresistentie, RIVM |
Dirk-Jan de Bruijn
“We doen het voor een veiliger, schoner en duurzamer Nederland. Geen enkele partij kan dat alleen, je moet het écht samen doen.” – Dirk-Jan de Bruijn, programmamanager Truck Platooning Challenge |
Elisabeth Minnemann
“Je kunt de waarheid als een natte washand gooien of als een warme handdoek omslaan.” – Elisabeth Minnemann, programmamanager Internationale Stad, Den Haag |
Frederik Jansen
“Om mensen op alle posities te beïnvloeden, moet je aansluiten bij de werkelijkheid van de ander.” – Frederik Jansen, programmamanager Twente Safety & Security |
Jeroen Fukken
“Creëer het moment om samen door de hoepel te springen” – Jeroen Fukken, programmadirecteur Beter en Meer, NS & ProRail |
Niels van Loon
“Als mens is iedereen gelijk, maar je hebt allemaal een andere rol.” – Niels van Loon, programmamanager Pallas programma bij Vitens, Novaim |
Marijke Andeweg
“Door vertrouwen en ruimte krijg je vleugels” – Marijke Andeweg, programmamanager gemeente Amsterdam |
Marieke Stam
“Voor mij is wezenlijk: de overheid nog meer legitimiteit geven om te doen wat ze moet doen.” – Marieke Stam, programmadirecteur Taskforce Werkgelegenheid, Den Haag |
Caspar Hermans
“Op het donkerste moment besloot ik: het gaat me gewoon niet gebeuren dat het niet lukt, ik heb hier ‘ja’ tegen gezegd.” – Caspar Hermans, programmadirecteur Taskforce Brabant Zeeland |
Roeland Hillen
“Bij alles wat je doet, moet je betrouwbaar willen zijn.” – Roeland Hillen, programmadirecteur Hoogwaterbeschermingsprogramma |
Marjon Bachra
“Je moet de moed hebben om bepaalde beslissingen te nemen, zonder dat je weet wat het resultaat is.” – Marjon Bachra, programmamanager Jongeren Op Gezond Gewicht |
Fokke Aukema
“Als het stormt, moet de kapitein aan dek zijn” – Fokke Aukema, programmamanager Deeltijdonderwijs, Hogeschool Arnhem en Nijmegen |
Peter Coesmans
“We creëren een waarheid met z’n tweeën. Komt er een derde bij, dan verandert ook de waarheid.” – Peter Coesmans, programmamanager Automated Sequence Execution, ASML |
Fons Meijer
“Als ik hoor ‘ik ben ermee bezig’, dan voel ik nattigheid.” – Fons Meijer, programmadirecteur Spoorzone Tilburg |
Han Nichting
“Ik wil geen storyteller zijn die dé waarheid vertelt. Ik wil iets vertellen waar anderen hun waarheid uit kunnen halen” – Han Nichting, vm programmamanager fusie ministerie IenM |
Björn, Jo en Helmuth hebben ook enkele filmpjes opgenomen van de programmamanagers, waarin ze stukjes van hun verhaal vertellen:
Marieke Stam |
Frederik Jansen |
Marjon Bachra |
Caspar Hermans |