Iedereen die wel eens gesolliciteerd heeft én de baan in kwestie gekregen heeft, zal beamen dat een vacature dikwijls niet de meest accurate afspiegeling van de werkelijkheid is. De hedendaagse sollicitant is echter ook niet van gisteren en is zich welbewust van de luxepositie van sommige werkgevers. Genoeg vissen in de zee ten slotte.

Dit in het achterhoofd houdende, zeggen vacatures natuurlijk wel degelijk iets over de wensen van de en verwachtingen van de werkgever. Een nadere verkenning van profielen voor programmamanagers in vacatureland is daarom niet overbodig.

Een kort onderzoekje op de wijde wereld van het internet, geeft een beeld van de programmamanager als duizendpoot, spin in het web of ieder ander treffende metafoor met een geleedpotige. Hij of zij dient onder andere vormgevend, motiverend, begeleidend, adviserend, signalerend, inspirerend, verbindend en realiserend te zijn. En dit is nog maar een greep uit de totaliteit aan competenties die de revue passeren. De verantwoordelijkheden variëren van het bewaken van de planning en het schrijven van voortgangsrapportages tot het creëren van verbinding tussen de belanghebbenden. De gevraagde kennis, ervaring en expertise is enorm.

De onderliggende hulpvraag in dit ambitieuze profiel verschilt. Soms lijkt er van de programmamanager te worden verwacht dat hij of zij de organisatie in zal stappen als verlosser in complexe en weerbarstige situaties. In andere gevallen lijkt er behoefte te zijn aan een gangmaker die de spreekwoordelijke kar in beweging gaat zetten of aan een wijze sparringpartner die als steun en toeverlaat kan fungeren voor zowel het bestuur als MT.

Het klopt dat de realiteit een grote diversiteit aan programmamanagers kent. Ze zijn er in alle soorten en maten. Echter, de veronderstelling van wat een programmamanager in theorie zou komen doen, kan nog wel eens ver verwijderd liggen van de daadwerkelijke praktijk. Het is daarom zaak dat de kersverse programmamanager de situatie opnieuw onder de loep neemt. Dit betekent dat hij of zij terug moet naar de kern van het programma om zich vervolgens de juiste rol als programmamanager met bijbehorende taken aan te kunnen meten, en niet andersom. Er is dus geen voorgeschreven recept voor de juiste programmamanager, want een passende programmamanager ontwikkelt zich in samenspraak met de behoefte en het type organisatie.

We hebben de nodige vacatureteksten in dit document bij elkaar gebracht; ter lering, vermaeck en inspiratie!

Else Nicolai, stagiaire programmamanagement Twynstra Gudde