Programma’s zijn niet alleen maar leuk

Onlangs verzorgde ik een workshop voor een team dat samen een programma in elkaar moest zetten. Ze hadden allerlei documenten op tafel liggen die in de loop der tijd waren ontwikkeld om handen en voeten te geven aan het beleidsterrein waarop zij actief zijn. Nu was de tijd daar om daar meer richting en samenhang in aan te brengen, met een programma.

Een prima ambitie! Per slot van rekening hebben dat soort documenten, zeker als het vooral verzamelingen van goede intenties zijn, nogal eens de neiging op te stapelen en om de zoveel tijd herschreven te worden, zonder er écht iets veranderd is. Vol goede moed gingen wij aan de slag om een onderdeel van het programma-to-be inhoudelijk vorm te geven.

Ongeveer halverwege de ochtend ontstond er echter al enig gemor over de complexiteit van de puzzel, de weerbarstigheid van het werkveld, de onduidelijkheid over de huidige situatie en vooral over de beoogde mate van concretisering van de doelen. Want ja, ‘waarom zouden we ons vastleggen op concrete doelen?’. ‘Laten we vooral kijken naar wat we gaan doen, actie!’

Tsja, dat is nu net waar het om gaat bij programma’s: doelen. Het inzetten van programma-management betekent een keuze voor een doelgerichte manier van werken, waarbij je dus net wat meer dan normaal expliciteert wat je wil bereiken en hoe je dat voor elkaar gaat krijgen. Dat is meestal flink ploeteren om dat scherp te krijgen, en lang niet altijd alleen maar leuk.

Programma’s vragen om een bewuste keuze voor die andere manier van werken. Eerst denken, en dan pas doen. Het kost even tijd om je die manier van werken eigen te maken. Wil je dat niet, begin er dan vooral niet aan! Wees er dan echter niet over verbaasd als je maar blijft hollen, zonder een langere termijn focus, een stip op de horizon en scherpe afwegingen.

Deze zeven activiteiten kunnen je helpen om je programma inhoudelijk handen en voeten te geven.